Naturalne sposoby na wzmocnienie organizmu dziecka

Jesień dla rodziców oznacza zwykle czas niekończących się przeziębień u dzieci. To jednak również dobry moment, by zapobiec takim sytuacjom. Wzmocniony latem dziecięcy organizm, wsparty domowymi sposobami na zwiększenie odporności, będzie mógł przetrwać zimne dni, wychodząc obronną ręką w walce z nawracającymi infekcjami. Jak naturalnie wzmocnić organizm dziecka za pomocą domowych sposobów?

Udostępnij

Skąd biorą się jesienne spadki odporności u dzieci?

Dzieci rodzą się z niewykształconym w pełni układem odpornościowym. Potrzeba kilku ładnych lat, aby zaczął działać w sposób „dojrzały”. Proces jego kształtowania polega – niestety – na walce z otaczającymi wirusami i bakteriami, a więc na chorowaniu.

Infekcje, zwłaszcza górnych dróg oddechowych, przydarzają się najczęściej u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Ma to związek z pierwszym w życiu zetknięciem się dziecka z tak ogromną ilością nieznanych mu drobnoustrojów chorobotwórczych. Do tej pory przebywało najczęściej w domu z kilkoma znanymi osobami, a teraz poznaje grupę nowych dzieci, z których każde żyje w innym środowisku i przenosi inne wirusy i bakterie. 

Dodatkowo żłobki, przedszkola i szkoły zaczynają się w okresie jesienno-zimowym, kiedy organizm ma zwiększoną podatność na infekcje. Jest to najprawdopodobniej związane z niesprzyjającą aurą, a dokładniej z wahaniami temperatury ciała (zimno na zewnątrz, ciepło wewnątrz domów). Oprócz tego, organizm może być osłabiony z innych powodów, co przyczynia się do obniżenia odporności. Do najczęściej wymienianych należą ^[2]:

• niedobór witamin (najczęściej w wyniku niezdrowej, ubogiej diety);
• nieprawidłowa dieta;
• zbyt mała ilość snu;
• ubranie nieodpowiednie dla panującej aury;
• zbyt częsta antybiotykoterapia;
• unikanie obowiązkowych i zalecanych szczepień ochronnych;
• choroby związane z zaburzeniami odporności.

Na szczęście istnieją naturalne sposoby na wzmocnienie organizmu dziecka, które można zastosować w zaciszu własnego domu.

Domowe sposoby uodparniające dla dzieci

W trosce o zdrowie swoich pociech, rodzice mogą wybrać spośród szeregu naturalnych metod budowania i wzmacniania odporności. Poniżej znajdują się najczęściej stosowane sposoby, wpływające korzystnie na dziecięcą odporność.

1. Prawidłowa dieta

Kreowanie zdrowych nawyków żywieniowych już od najmłodszych lat ma wpływ nie tylko na zdrowie i odporność w danym momencie, ale może rzutować również na kondycję i stan zdrowia w okresie dorosłym.^[3] Dlatego jest tak istotne, żeby już od najmłodszych lat unikać w diecie dzieci takich produktów, jak:

• słodkie przekąski, napoje;
• produkty smażone, zbyt tłuste, ciężkostrawne;
• produkty wysokoprzetworzone, fast-foody, napoje gazowane.

Powyższe pożywienie bardzo obciąża organizm, a co za tym idzie – także układ odpornościowy. Zamiast takich produktów warto wprowadzić:

• świeże warzywa i owoce;
• chude mięso i tłuste ryby;
• kaszę, ciemny ryż.

Nie należy również zapominać o odpowiedniej ilości płynów, dzięki której błony śluzowe dróg oddechowych będą odpowiednio nawilżone. Staną się wówczas mniej atrakcyjne dla bakterii i wirusów. Ilość płynów, które powinno wypijać dziecko, wylicza się według reguły Hollidaya i Segara. Dobowe zapotrzebowanie na płyny dzieci ważących do 10 kg to 100 ml na każdy kilogram. Dla przykładu, pociecha o wadze 7 kg potrzebuje 700 ml płynów. ^[6]

2. Witaminy

Najważniejszymi witaminami, biorącymi udział w budowaniu odporności, są witamina C i D. ^[4] Witaminę C bardzo łatwo dostarczyć do organizmu pod postacią warzyw i owoców, najlepiej surowych lub gotowanych na parze. Od czasu do czasu można sięgnąć po soki i syropy z takich owoców jak maliny, jagody czy czarna porzeczka. Można je wykorzystywać na przykład do osłodzenia herbaty. Trzeba jednak pamiętać o regularnym myciu zębów, aby zapobiec próchnicy – bo bakterie próchnicotwórcze kochają słodkości. 

Rezerwuarem witaminy C są zwłaszcza papryki, brukselka, natka pietruszki, szpinak czy brokuły. Dlatego przy dobrze skomponowanej diecie nie powinno jej zabraknąć.

W przypadku witaminy D sprawa jest trochę trudniejsza. Chociaż zwana jest witaminą słońca (ponieważ powstaje w skórze pod jego wpływem), w okresie jesienno-zimowym nasłonecznienie jest zbyt małe, by pozwolić na wytworzenie jej odpowiedniej ilości.
Dlatego dietę należy uzupełnić o tłuste ryby morskie (np. dorsz) lub tran, który jest najbogatszym źródłem witaminy D.

Zarówno dzieci jak i dorośli powinni suplementować witaminę D w okresie jesienno-zimowym. Ilość zalecanych jednostek różni się w zależności od wieku, warto o to zapytać swojego Lekarza Rodzinnego i sprawdzić zawartość witaminy D w tranie. 

Na uwagę z pewnością zasługują naturalne norweskie trany firmy Möller’s, wśród których można znaleźć preparaty odpowiednie dla dzieci, np. Mój Pierwszy Tran. Można podawać go już od 4. tygodnia życia i w ten sposób wspierać odporność maleństwa.

3. Produkty pszczele

Naturalne, pochodzące z pewnego źródła produkty pszczele są fantastycznym źródłem witamin, mikroelementów i związków działających przeciwdrobnoustrojowo, dzięki czemu stymulują odporność. ^[5] 

• miód – nie tylko wspiera odporność, ale ze względu na swoją słodycz jest uwielbiany przez dzieci. Należy pamiętać, że ze względu na właściwości alergizujące, nie powinno podawać się go dzieciom poniżej 1 rż.
• pyłek pszczeli – to kwintesencja zdrowego układu odpornościowego. Zawiera cynk, mangan i selen, które są potrzebne do wielu reakcji chemicznych. Do tego hamuje rozwój bakterii i drożdżaków. 
• pierzga – to wstępnie przepracowany przez pszczoły pyłek. Zawiera cenne enzymy, aminokwasy, minerały, a także kwasy omega-3 i omega-6. 

4. Ruch i świeże powietrze

Ruch na świeżym powietrzu to jeden z najskuteczniejszych sposobów na wzmocnienie organizmu dla dzieci. ^[3] Warto wprowadzić codzienne spacery do planu dnia, bo działają one korzystnie nawet w przypadku niemowlaków. Przebywanie w różnych warunkach atmosferycznych wspiera rozwój prawidłowej termoregulacji i hartuje organizm dziecka.

Podczas spacerów należy pamiętać o tym, by dziecko nie było ubierane zbyt ciepło, bo przyzwyczajanie do zbyt wysokiej temperatury zaburza dziecięcą termoregulację.
W dużych miastach i okolicach o natężonym ruchu samochodowym warto przed wyjściem sprawdzić stan powietrza.

5. Sen

Odpowiednia ilość snu również ma niebagatelną rolę w budowaniu dziecięcej odporności. W czasie snu organizm regeneruje się, a dziecko rozwija się i rośnie. Warto zadbać o dobrą higienę snu, pamiętając o tym, by pokój przed snem był przewietrzony, a temperatura oscylowała w okolicy 19-20^oC. Równie ważna jest prawidłowa dobowa ilość snu, która prezentuje się w poniższy sposób:

• dzieci do 12 miesiąca – od 14 do 16 godzin dziennie;
• 1-3 lata – od 12 do 14 godzin;
• 3-12 lat – 10 do 12 godzin;
• 12-18 lat – 8 do 9 godzin.

Okres jesienno-zimowy nie musi oznaczać niekończących się przeziębień czy wiecznego kataru. Dzięki powyższym sposobom na wzmocnienie organizmu dziecka można zaoszczędzić dziecku przykrych infekcji, a sobie stresu związanego z dziecięcą chorobą. Jednak nawet jeśli choroby się pojawiają, należy starać się traktować je jako etap przejściowy, niejako konieczny, aby układ odpornościowy „nauczył się” walczyć z patogenami i przez to rzadziej chorował w dorosłości.

Bibliografia:

1. Jakóbsiak M. Główne komponenty i zasadnicze cechy odpowiedzi immunologicznej. [w:] Immunologia. Gołąb J, Jakóbsiak M, Lasek W, Stokłosa T (red). PWN, Warszawa 2012
2. Kuchar E. Zakażenia i układ odpornościowy u dzieci. Prakt Lek 2013
3. Chlebna-Sokół D, Karalus J, Łupińska A. Znaczenie witamin w profilaktyce infekcji jesienno-zimowych. Przegląd Pediatryczny 2012 42(1)
4. Bogdanov S, Jurendic T., Sieber R. et al.: Honey for nutrition and health: a Review. American Journal of the College of Nutrition 2008; 27
5. https://pediatria.wum.edu.pl/sites/pediatria.wum.edu.pl/files/plynoterapia_u_dzieci_iii.pdf